Ik heb lang gewacht om een recensie te schrijven over De vrolijke veganist. Deels omdat het een boek was waar ik niet zo vrolijk van werd. Nu is de waarheid achter de bio-industrie niet bepaald iets waar je blij van wordt. Maar sommige van van den Berg’s benaderingen/verwoordingen, maakten mij allesbehalve vrolijk. Deels omdat ik het héél erg moeilijk vind om een recensie te schrijven van een boek dat zo’n dubbel gevoel bij me veroorzaakte. Maar ik probeer dit zometeen uitgebreider te verklaren.
Een positieve noot…
Het eerste deel van het boek gaat over de filosofie van veganisme. Dit is zonder meer mijn favoriete deel van het boek. Misschien komt het doordat ik filosofie altijd interessant heb gevonden en doordat later J. zijn interesse voor zijn studie (filosofie + moraalwetenschappen) een beetje aan mij heeft doorgegeven. Floris van den Berg haalt in dit deel van het boek vooral andere auteurs en filosofen aan. Hij behandelt onder meer duurzaamheid, carnisme, dierendemocratie en mens-dierrelaties. Voor wie het wat zegt: Karen Duvé, Michael Pollan, Jeremy Bentham, Mark Rowlands en Peter Singer zijn enkele van de (grote) namen die de revue passeren.
… maar ook iets negatief.
De vrolijke veganist gaat verder met deel II: Debatteren over dieren. Allerlei argumenten die niet-veganisten en tegenstanders van dierenrechten naar je hoofd kunnen slingeren worden hierin ontkracht. Alleen… ik vind het niet overal even goed gelukt. Begrijp me niet verkeerd, heel veel antwoorden vind ik helemaal to-the-point. Maar soms mag het wat vriendelijker. Floris van den Berg vindt iedereen die vlees eet een slecht persoon (p. 174). Of hij noemt ze een ‘moreel monster’ maar ‘bedoelt dat niet persoonlijk’ (p.241). Zulke dingen zijn voor mij moeilijk te vatten. Uit o.a. de studie van filosofie en moraal heb ik geleerd dat iemand slechte dingen kan doen, maar daarom nog geen slecht persoon is. Iemand die bv. in een dierenasiel elke dag vrijwilligerswerk doet (om in het thema te blijven), vele verwaarloosde honden, katten en andere dieren verzorgt en liefde geeft, maar wel vlees eet is volgens van den Berg een slecht persoon (dit leid ik af uit zijn uiteenzetting). Hiermee ben ik absoluut niet akkoord. Het is inderdaad slecht om vlees (en andere dierlijke producten) te consumeren, maar die persoon doet volgens mij ook veel goed door andere dieren te helpen en te redden.
Om vrolijk van te worden?
Ik vind dat er zeker heel wat goede dingen in dit boek staan. Zoals ik al zei zijn veel antwoorden op de tegenargumenten van veganisme heel goed, kunnen ze je helpen om zelf een antwoord op de ‘veel-gestelde-vragen-aan-een-vegan’ te geven. Ergens in het boek stond er “Veganisme is geen hobby, maar een morele plicht”. Iets waar ik helemaal achter sta en ik denk zowat alle vegans die vanuit een ethisch perspectief deze levensstijl aanhouden.
Het derde deel, De vrolijke veganist, is een goede afsluiter van het boek. Floris geeft een aantal, overtuigende, argumenten om de vegan levensstijl aan te nemen: dieren, milieu, wereldarmoede en voedselprobleem, inefficiëntie (biodiversiteit), toekomstige generaties, gezondheid en identiteit. Hij gaat wat dieper in op het gezondheidsaspect van veganisme, spreekt zich hoopvol uit over cultuurveranderingen (zoals het rookverbod), gaat wat dieper in op ecohumanisme en de vegan levensstijl.
Conclusie
Om te komen tot een vrolijke veganist, moet je er wel wat voor over hebben. Halverwege het boek werd ik gek van sommige van van den Berg’s antwoorden. Ik had geen zin meer om verder te lezen omdat ik liever wou ontspannen dan extra stressen. Toch ben ik blij dat ik De vrolijke veganist tot het einde heb uitgelezen, het wordt weer beter. Het wordt aangenamer om te lezen én uiteraard blijven er dingen doorheen het gehele boek waarmee ik akkoord ben, soms is het gewoon wat tanden bijten.
De vrolijke veganist – Uitgeverij Houtekiet
ISBN 9789089242655
328 p. – €19,95 te koop bij de betere boekhandel.
De antivrolijke veganist was misschien een betere titel geweest? 🙂 Ik zou zo’n boek nooit beginnen lezen, denk ik, of als ik het zou beginnen lezen, zou ik me wellicht constant ergeren en het al snel weer op kant gooien. Geef mij maar Lisette Kreischers vrolijke boeken 🙂
Ik ga ook meteen voor Lisette’s boeken hoor, no doubt! Ik ben wel blij dat ik de vrolijke veganist heb uitgelezen, maar ik vermoed dat het effect wat van den berg beoogt, helemaal niet gaat pakken bij de meeste lezers.
Ik heb het ook héél vaak aan de kant gegooid, maar iets in mij wilt dat boek dan uitlezen.
Proficiat dat je hebt volgehouden. Zelf ben ik gestopt na een blz of twintig. De belerende taal stoorde mij enorm.
Mij ook, maar eens ik begin aan een boek wil ik het altijd uitlezen (wat niet wil zeggen dat dat snel gebeurd is) 😉
Zoals ik zeg, het filosofisch gedeelte vond ik heel interessant om te lezen, de rest wat minder… Hij haalt uiteraard heel wat terechte punten aan, maar vaak te kort door de bocht. Beetje jammer met zo’n leuke titel.
Waar veganisten niet aan denken of de kop voor in het zand steken: de groenten die ze eten dienen wel bemest te worden.
Optie 1: kunstmest, schaadt het milieu en roeit het bodemleven uit.
Optie 2: compost, is er te weinig om de wereldbevolking te voeden.
Optie 3: menselijke uitwerpselen, zal op den duur epidemieën veroorzaken, misschien niet direkt in het Westen maar wel in derde-wereld-landen.
Dierlijke mest is onmisbaar om plantaardig voedsel te verbouwen en van die veganisten als Floris van den Berg die zich een oordeel aanmeten over vleeseters maar ondertussen hun verheven principes kunnen handhaven dankzij diezelfde vleeseters wordt ik behoorlijk pissig.
Veganisten denken daar zeker aan, vegan tuinieren kan zeker. Het is tegenwoordig het ‘makkelijkst’ voor landbouwers om dierlijk mest te gebruiken, maar er zijn andere manieren die niet schadelijk zijn voor het milieu (composteren kan men leren: het kàn op grotere schaal toegepast worden, als men dat zou willen).
Jammer dat veganisten op kleine dingen worden afgerekend, we doen ons best om in een betere wereld te leven, om niet aan dierenleed bij te dragen. Helaas kunnen we dat op niet tot op elk vlak 100% doorvoeren, helaas worden bv. medicijnen getest op dieren, helaas weet je inderdaad niet altijd met wat je groenten bemest zijn, … Maar we proberen wel zoveel mogelijk al het leed achter ons te laten. Dat vergelijken met een vleeseter, is misschien eerder excuses zoeken om vlees te blijven eten. Jammer.
Nee, want ik hoef geen excuses te zoeken om vlees te eten, ik vind het natuurlijk en lekker.
Ik blijf bij mijn standpunt dat als je vleeseters veroordeelt maar ondertussen groenten koopt waarvan je bliksems goed weet dat ze met dierlijke mest is gevoed dat je een hypocriet bent.
De bemesting is de Achilleshiel van het veganisme.
En dierenleed vind ik een relatief begrip: een dier op een boerderij dat ziek is wordt door een veearts behandelt of pijnloos afgemaakt terwijl een dier in de vrije natuur soms een dagenlange doodstrijd voert.
Maar goed, eens zullen we het hierover toch wel niet worden dus laten we ieder op ons eigen manier maar leven zoals het ons goeddunkt.
Fijn weekend.
Ondanks de dierlijke bemesting, is het veganisme moreel bezien toch de beste keus. Gezien daarmee het lijden aanzienelijk wordt verminderd. Natuurlijk kun je als mens-zijnde dierenleed niet uitsluiten, maar wat veganisten proberen te doen, is dat zoveel mogelijk te beperken en zo niet uit te bannen (als dat al mogelijk is).
Overigens hanteert men over het algemeen kunstmatige bemesting en zijn er andere diervriendelijke alternatieven waarmee we de teelt kunnen bevorderen. Dat moeten we op grote schaal proberen te bewerkstelligen.
Overigens is het voorbeeld dat je aanhaalt, waarbij je stelt dat dieren ongekend kunnen lijden in de natuur ontoereikend voor je stelling dat dierenleed relatief is. We hebben het niet over hoe het in de natuur gesteld is, maar hoe wij als mensen, als maatschappij ons zouden moeten verhouden tot dieren.
Daarnaast moeten we vooral niet iedereen laten leven zoals het hem of haar goeddunkt. Als dat namelijk moreel verwerpelijk is, moeten we dat zeker aantijgen.
Veganisme is niet perfect, maar is wat mij betreft het minste wat je kan doen. Floris spreekt in dit verband van de morele nullijn. Daarnaast is het goed voor je gezondheid, milieu, dieren en jezelf.
Ik hoop echt dat we een keer terugkijken naar deze situatie, zoals we nu terugkijken naar menselijke slavernij.
Het is ontzettend moeilijk om tradities die decennialang in familie zijn met liefde gehouden zomaar te breken .
Volgens mij veganist zijn is ‘de ‘ leven , maar dat bij sommige mensen ‘helemaal onzin ‘ .
Het is vooral een kwestie van moraal en enorme gat in ons basisch meest belangrijke informatie : eten en hoe moeten we gaan eten .
Boekjes schrijven, en filmpjes maken of andere kunst manieren vinden om dit te uitleggen is een nuttig beginnetje , maar ( sorry voor mijn Nederlands ) this only true way of good living and nourishing must be thought and introduced gratuitously and gently : maybe only 10 % on the entire world population knows how to eat and how good is the real good food and how bad is the bad processed and criminal food ..
most of us are just victims !
We should have accès to the true way of eating us to life , not eating each other alive ..
Ik heb het zelfs twee keer gelezen, maar vond er ook na de tweede keer weinig vrolijks aan!